De sciencefiction Sciencefiction is een literair en filmisch genre dat zich in de loop der jaren heeft ontwikkeld tot een van de populairste en populairste bij het grote publiek. Het biedt fascinerende verhalen waarin wetenschap, technologie, toekomstige samenlevingen en soms zelfs fantasie kunstig worden gecombineerd. Dit artikel nodigt je uit om je te verdiepen in dit boeiende universum door de belangrijkste kenmerken van sciencefiction te bekijken, evenals de evolutie en diversiteit ervan.
De oorsprong en evolutie van sciencefiction
De term “sciencefiction” werd populair in de jaren 1920 met de opkomst van de pulpliteratuur in de Verenigde Staten, maar de wortels gaan veel verder terug. Elementen van sciencefiction kunnen worden gevonden in oude werken zoals de mythe van Icarus, of in middeleeuwse romans zoals “De droom van Poliphiloia”. Vaak wordt echter gedacht dat het genre pas echt van de grond is gekomen in de 19e eeuw, met auteurs als Jules Verne en H.G. Wells.
Jules Verne en H.G. Wells, pioniers van sciencefiction
De romans van Jules Vernezoals “Twintigduizend mijlen onder zee” en “Van de aarde naar de maan” zijn emblematisch voor deze eerste golf van sciencefiction. Ze worden gekenmerkt door fantastische ontdekkingsreizen en revolutionaire uitvindingen, terwijl ze toch geworteld blijven in de echte wereld en de wetenschappelijke kennis van die tijd. Op zijn kant, H.G. Wells pakte donkerdere, dystopische thema’s aan met werken als “The War of the Worlds” en “The Island of Doctor Moreau”, die de plaats van de mens in het universum en zijn relatie met de wetenschap in twijfel trokken.
De ontwikkeling van sciencefiction in de 20e eeuw
In de loop van de twintigste eeuw diversifieerde sciencefiction zich in verschillende media, waaronder film, televisie en strips. Auteurs als Isaac Asimov, Arthur C. Clarke en Philip K. Dick hielpen de horizon van het genre te verbreden door een verscheidenheid aan thema’s aan te snijden, van robotica tot virtuele realiteit en interstellaire reizen. Tegelijkertijd hebben iconische werken zoals Stanley Kubrick’s 2001: A Space Odyssey en Ridley Scott’s Blade Runner hun stempel gedrukt op de geschiedenis van sciencefictionfilms.
De subgenres van sciencefiction
Sciencefiction omvat een grote verscheidenheid aan subgenres waarmee verschillende facetten van dit krioelende universum kunnen worden verkend. Tot de bekendste behoren :
- Anticipatie: Dit zijn verhalen die zich afspelen in de nabije of verre toekomst en waarin denkbeeldige samenlevingen voorkomen, vaak geconfronteerd met sociale, politieke of milieuproblemen.
- Space opera: Dit subgenre wordt gekenmerkt door epische avonturen die zich afspelen in de ruimte, met helden die worstelen met galactische bedreigingen. Het combineert vaak actie, romantiek en politieke intriges.
- Dystopie: het biedt een duister en pessimistisch toekomstbeeld, waarin de samenleving wordt gedomineerd door een autoritair of totalitair regime en individuen beroofd zijn van vrijheid en autonomie.
- Harde sciencefiction: legt bijzondere nadruk op wetenschappelijke en technologische nauwkeurigheid, waarbij gebruik wordt gemaakt van de huidige kennis om plausibele ontwikkelingen in de toekomst voor te stellen.
Deze subgenres kunnen ook gecombineerd worden tot hybride en originele werken.
De rol van het verhaal en de plaats van literatuur in sciencefiction
Sciencefiction is een genre dat grote vrijheid biedt op het gebied van verhaal, waardoor auteurs kunnen spelen met de traditionele codes van het vertellen van verhalen en kunnen experimenteren met nieuwe vormen van schrijven. Bovendien speelt literatuur een essentiële rol in het ontstaan en de ontwikkeling van dit genre, aangezien veel film- en televisiewerken zijn gebaseerd op romans of korte verhalen.
De verschillende soorten vertellers in sciencefiction
Afhankelijk van het verhaal en de thema’s die aan bod komen, kunnen sciencefictionauteurs kiezen voor verschillende soorten vertellers:
- De alwetende verteller : kent alle details van de plot en kan de gedachten en emoties van elk personage weergeven.
- De interne verteller: neemt deel aan de actie en vertelt het verhaal vanuit zijn of haar gezichtspunt, wat zorgt voor een diepere onderdompeling in het verhaal en een grotere identificatie met de hoofdpersoon.
- De meervoudige verteller : hij geeft stem aan verschillende personages en biedt zo een meerstemmige en complexe visie op de beschreven wereld.
Deze verhaalkeuzes beïnvloeden de manier waarop lezers de wereld van sciencefiction begrijpen en de kwesties die in het werk aan de orde worden gesteld.
Strips en sciencefiction
Lang beschouwd als een minder belangrijk genre stripverhaal hebben hun sporen verdiend dankzij hun vermogen om de codes van de sciencefiction uit te buiten en te vernieuwen. Werken als “Métal Hurlant” en “Valérian et Laureline” hebben geholpen om het genre populair te maken bij een breed publiek en om nieuwe talenten en grafische innovaties naar voren te brengen.
Concluderend, sciencefiction is een rijk en overvloedig genre dat nooit ophoudt zichzelf opnieuw uit te vinden, steeds boeiender verhalen biedt en onze relatie met de wetenschap, de toekomst en onze eigen menselijkheid in vraag stelt. Door verschillende media te omarmen, zoals literatuur, film en strips, blijft het zijn invloed verbreden en een steeds breder en diverser publiek bereiken.
